काठमाडौं, १६ पौष । नेपाल सरकारको स्वामित्वमा रहेको नेपाल आयल निगमले एक बर्षको अवधिमा झण्डै १३ अर्ब रुपैया नाफा आर्जन गरेर संस्थाको वित्तिय स्थितिमा चमत्कारिक सुधार गरेको छ ।
डिजेल,पेट्रोल,मट्टितेल, ग्यास र हवाई इन्धनको बिक्री गर्दै आएको निगमले एक वर्षको अवधिमा १२ अर्ब ८७ करोड रुपैयाँ नाफा कमाएको हो । कोराना भाइरस संक्रमणको रोकथाम र नियन्त्रणको लागि लकडाउन र निषेधाज्ञा जारी गरी हवाई तथा सवारी यातायातमा अवरोध सिर्जना भएको समयमा पनि निगमले झन्डै १३ अर्ब रुपैयाँ नाफा कमाउन सफल भएको हो ।
निगमले हालै हालै गत आर्थिक बर्ष २०७६ । ७७ को अन्तिम लेखा परीक्षण प्रतिवेदन सार्वजनिक गरी वित्तिय अवस्थाको जानकारी दिएको हो । विवरण अनुसार, मोतिहारी अमलेखगन्ज पेट्रोलियम पाइपलाइनबाट इन्धन आयात गरी ढुवानी रकम बचत हुनुका साथै अघिल्ला वर्षको नाफा रकमको व्याज आम्दानी बढेपछि निगमको नाफा बढेको हो ।
निगमका कार्यकारी निर्देशक सुरेन्द्र पौडेलले व्याज आम्दानीमा भएको बढोत्तरी, ढुवानी खर्चमा भएको बचत तथा एलपीजी ग्याँसमा दिदै आएको अनुदान घटेका कारण आर्थिक वर्ष २०७६ । ०७७ मा निगमको नाफा बढेर १२ अर्ब ८७ करोड पुगेको हो ।
पछिल्लो समय निगमले अवलम्बन गरेका सुधारका कार्यक्रमका कारण पनि नाफा बढ्न गएको हो ।
निगमले आर्थिक वर्ष २०७५ । ०७६ मा ८ अर्ब ७५ करोड रुपियाँ नाफा कमाएको थियो । लामो समय देखि संचित नोक्सनीमा रहेको निगमले आर्थिक वर्ष २०७४ । ०७५ मा ३ अर्ब ५८ करोड नाफा आर्जन गरेको थियो ।
पछिल्ला वर्षहरुमा अन्तराष्ट्रिय बजारमा इन्धनको मूल्य घट्नुका साथै निगमले स्वचालित मूल्य प्रणाली लागू गरेकोले निगमले नाफा कमाउँदै आएको हाँे ।
निगमलाई १० महिनाको अवधिमा पाइपलाइनबाट डिजेल ढुवानी गर्दा १ अर्ब ४७ करोड बचत भएको छ भने बैक ब्याजबाट मात्र १ अर्ब ७७ करोड रुपैयाँ आम्दानी भएको छ ।
निगमले भण्डारण क्षमता बृद्धिदेखि दोश्रो पाइपलाइनको योजना अघि सारेको छ । यस योजना अन्तरगत सिलिगुढी पानी ट्याड.कीदेखि झापासम्म पाइपमा खनिज तेले ल्याइने छ ।
आर्थिक वर्ष २०७० ।०७१ मा प्रतिलिटर १ सय ३४ रुपैयाँ रहेको पेट्रोलको मूल्य आव ०७६/०७७ को असार मसान्तसम्म घटेर १ सय २ रुपैयाँमा झरेको थियो । यस्तै सो अवधिमा १ सय ५ रुपैयाँ रहेको डिजेलको मूल्य घटेर ८८ रुपैयाँमा झरेको थियो ।
निगमले आर्थिक वर्ष २०७४/ ७५ मा चुक्ता पुँजीलाई १० अर्बले बृद्धि गरेर ११ अर्ब पुर्याएको थियो । आर्थिक वर्ष ०७५ /७६ मा निगमले नाफा रकमबाट २० प्रतिशत लाभांश वितरण गरेको थियो । आर्थिक वर्ष २०७६ /७७ मा नाफा रकमबाट शेयर होल्डरलाई २० प्रतिशत लाभांश वितरण गर्ने भएको छ ।
अर्थमन्त्रालय, उद्योग बाणिज्य आपुर्ति मन्त्रालय, बाणिज्य आपुर्ति तथा उपभोक्ता हित संरक्षण विभाग, खाद्य व्यवस्था तथा व्यापार कम्पनी लिमिटेड, राष्ट्रिय विमा कम्पनी, राष्ट्रिय बाणिज्य बैंक र नेपाल बैंकको शेयर रहेको छ । निगमका सरकारको ९९ प्रतिशत सरकारको शेयर रहेको छ ।
गत वर्ष निगमले इन्धनको कारोबार गरेर सरकारलाई ६६ अर्ब ८८ करोड रुपैयाँ राजस्व बुझाएको छ । गत वर्ष निगमले दुई खर्ब ५ अर्ब रुपैयाँ बराबरको २५ लाख किलोलिटर इन्धन आयात गरेको थियो । जुन अघिल्लो वर्षको तुलनामा ११ प्रतिशतले कमी हो ।
सरकारलाई सबैभन्दा धेरै राजस्व बुझाउनेमा निगम अग्रस्थानमा रहेको छ । निगमले उपभोक्ताबाट विभिन्न शीर्षकमा उठाउँदै आएको मध्ये सडक मर्मत शुल्कबाट उठाएको रकम ५ वर्षको अवधिमा ४ अर्ब ९९ करोड रुपैयाँ पुगेको छ ।
यस्तै प्रदूषण करबाट २ अर्ब ९४ करोड, पूर्वाधार विकास करबाट १३ अर्ब ९८ करोड रुपैयाँ जम्मा भएको छ ।
