काठमाडौं, २४ माघ । संघीय व्यवस्थापिकाको माथिल्लो सदन भनिने राष्ट्रिय सभाको गठनका लागि आज देशका ६ वटा प्रदेशमा निर्वाचन हुँदैछ ।

बुधबार १० बजेदेखि ३ बजेसम्म मतदान हुनेछ ।

मतगणना सकिएलगत्तै मतगणना शुरु हुने आयोगले जनाएको छ ।  मतगणनामा सहयोग गर्न आयोगले ६ वटै प्रदेशमा टोलीसमेत खटाएको छ ।

५९ सदस्यीय राष्ट्रिय सभामा ५६ जनाको निर्वाचन हुने र ३ जना नेपाल सरकारको शिफारिसमा राष्टपतिले मनोनित गर्ने संबैधानिक व्यवस्था छ ।

राष्ट्रिय सभामा निर्वाचित हुने ५६ सदस्यमा हरेक प्रदेशबाट आठ आठ जना सदस्यहरु प्रदेशको निर्वाचक मण्डलका सदस्यहरुको मतदानबाट व्यवस्था छ जसमा ३ जना खुला, ३ जना महिला, एक जना अपांग वा अल्पसंख्यक र एक जना दलित सदस्य रहन्छन् ।

निर्वाचक मण्डलमा स्थानीय तह गाउ पालिका अध्यक्ष तथा उपाध्यक्ष् र नगरपालिकाका प्रमुख तथा उपप्रमुख र संबन्धित प्रदेशका प्रदेश सभा सदस्यले मतदान गर्न पाउने व्यवस्था छ ।

प्रदेश सांसद ५५० जना र स्थानीय तहका प्रमुख र उपप्रमुख १५०६ जना मतदाता रहेका छन् । प्रदेश सभा सांसदमा निर्वाचित मनाड.का राजिव गुरुड.(दीपक मनाड.े)ले निर्वाचित भएपछि सर्बोच्च अदालतबाट फौजदारी अभियोगमा दण्डित भएकोले शपथ लिन पाएका छैनन् । उनले यो निर्वाचनमा मतदान गर्न पाउने छैनन् ।

निर्वाचन आयोगले संवैधानिक व्यवस्था अनुसार स्थानीय तहका प्रतिनिधिले दिने मतको मतभार र प्रदेश सभा सदस्यले दिने मतको मतभार अलग अलग गरेको छ । प्रदेश सांसदको मतभार ४८ र स्थानीय तहका प्रमुख उपप्रमुखको मतभार १८ हुनेछ । त्यसैले उनीहरुले मतदान गर्ने मतपत्रसमेत फरक फरक बनाइएको निर्वाचन आयोगले जानकारी दिएको छ ।

मंगलबार आयोगमा आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा प्रमुख निर्वाचन आयुक्त डा अयोधीप्रसाद यादवले भने ‘मतदानका लागि प्रदेश सभाका सदस्यले हरियो रंगको मतपत्रबाट र स्थानीय तहका मतदाताले रातो रङ्गको मतपत्रमा मत सङ्केत गर्नु हुनेछ ।’

निर्वाचनमा महिला, अन्य, दलित र अल्पसंख्यक वा अपांग सदस्य चयनका लागि अलग अलग मतपत्र हुनेछ । तीन महिला र अन्य ३ सदस्यका लागि एकल सङ्क्रमणीय मतका आधारमा मत सङ्केत गर्नुपर्ने हुन्छ । ‘यसमा मतदाताले बढीमा तीनजना उम्मेदवारलाई १, २ र ३ भनी प्राथमिकताका आधारमा मतदान गर्नुपर्नेछ ।

दलित र अपाङ्गता भएका वा अल्पसङ्ख्यक समुदायका सदस्य चयनका लागि भने सदस्यको नाम अगाडिको खाली कोठामा रेजा चिहृन लगाउनुपर्नेछ ।

मतदाताले मतदान गर्न जाँदा आफू निर्वाचित भएको प्रमाणपत्र लिएर जानुपर्नेछ । यदि प्रमाणपत्र हराएमा वा बिग्रिएमा मतदाता परिचयपत्र वा नागरिकताको आधारमा पनि मतदान गर्न पाउने आयोगले जनाएको छ ।

२४ जना निर्विरोध निर्वाचित

राष्ट्रियसभाका ५६ सदस्य चयनका लागि हुने निर्वाचनमा २४ जना निर्विरोध भइसकेका छन् भने ३२ पदमा मात्र निर्वाचन हुँदैछ । ३२ पदमा ५२ जनाले उम्मेदवारी दिएका छन् ।

प्रदेश १ मा महिला ३ र अन्य ३ गरी ६ जना उम्मेदवार निर्विरोध निर्वाचित भएका छन् ।

प्रदेश नम्बर २ मा सबै ८ पदमा सदस्यहरु निर्विरोध चयन भएकाले बुधबार मतदान हुने छैन ।

प्रदेश ३ र ६ का सबै ८ पदमा निर्वाचन हुँदैछ । प्रदेश १ मा दलित र अपाङ्ग वा अल्पसंख्यक सदस्य चयनका लागि मतदान हुँदैछ ।

प्रदेश ४ मा महिला, अन्य र दलित सदस्य चयनका लागि मतदान हुँदैछ । प्रदेश ५ मा अन्य, दलित रअल्पसंख्यक वा अपाङ्ग सदस्य चयनका लागि मतदान हुँदैछ ।

प्रदेश ७ मा दलित र अल्पसंख्यक वा अपांग सदस्य चयनका लागि मतदान हुँदैछ ।

को को भए निर्विरोध

प्रदेश १

अन्य सदस्य : रमेशजंग रायमाझी, परशुराम मेघी गुरुङ, हरिचरण शिवाकोटी
महिला सदस्य : सरिता प्रसाईं, नैनकला ओझा, बिना पोखरेल

प्रदेश २

अन्य सदस्य : जितेन्द्रनारायण देव, रमेशप्रसाद यादव, सुमनराज प्याकुरेल
महिला सदस्य : शशीकला दाहाल, मुक्ताकुमारी यादव, प्रमिलाकुमारी
अल्पसंख्यक : वृषेशचन्द्र लाल
दलित : रामप्रित पासवान

प्रदेश ४

अल्पसंख्यक वा अपांग : प्रकाश पन्थ

प्रदेश ५

महिला : अनिता देवकोटा, कोमल ओली, मीना बुढा

प्रदेश ७

अन्य सदस्य : बद्री पाण्डे, शेरबहादुर कुावर, हरिराम चौधरी
महिला : तारादेवी भट्ट, इन्दु कडरिया, कमलाकुमारी ओली

मैदानमा प्रतिस्पर्धा गर्ने उम्मेद्वारहरु

प्रदेश                               उम्मेदवार

1 दलित विन कुमार विश्वकर्मा पुरुष नेपाली काँग्रेस
1 अल्पसङ्ख्यक वा अपांगता महेशकुमार जाजु पुरुष नेपाली काँग्रेस
1 दलित खेमराज नेपाली पुरुष (एमाले)
1 अल्पसङ्ख्यक वा अपांगता अगम प्रसाद बान्तवा राई पुरुष (एमाले)

3 महिला धन कुमारी खतिवडा महिला नेपाली काँग्रेस
3 दलित हरिशरण नेपाली पुरुष नेपाली काँग्रेस
3 अल्पसङ्ख्यक वा अपांगता मदन कृष्ण श्रेष्‍ठ पुरुष नेपाली काँग्रेस
3 अन्य राधेश्‍याम अधिकारी पुरुष नेपाली काँग्रेस
3 महिला दिलकुमारी रावल थापा (पार्वती) महिला (एमाले)
3 महिला उदया शर्मा / पौडेल महिला (एमाले)
3 दलित सिंगबहादुर विश्वकर्मा पुरुष (एमाले)
3 अल्पसङ्ख्यक वा अपांगता रामचन्द्र राई पुरुष (एमाले)

3 अन्य बलरामप्रसाद बाँस्कोटा पुरुष (एमाले)

3 अन्य  रामबहादुर थापा मगर पुरुष (माओवादी केन्द्र)

3 महिला गिता काफ्ले महिला नेपाल मजदुर किसान पार्टी
3 दलित श्यामु विसुंके पुरुष नेपाल मजदुर किसान पार्टी
3 अल्पसङ्ख्यक वा अपांगता हिमालयश्‍वरलाल मूल पुरुष नेपाल मजदुर किसान पार्टी
3 अन्य कृष्ण वहादुर तामाङ पुरुष नेपाल मजदुर किसान पार्टी

4 महिला विन्दा देवी आले (राना) महिला नेपाली काँग्रेस
4 दलित जीत बहादुर नेपाली पुरुष नेपाली काँग्रेस
4 अन्य सुरेन्द्र राज पाण्डे पुरुष नेपाली काँग्रेस

4 महिला शान्ती कुमारी अधिकारी जि.सि महिला (एमाले)
4 महिला दिपा गुरुङ महिला (एमाले)
4 अन्य गणेश प्रसाद तिमिल्सिना पुरुष (एमाले)

4 दलित( खिम कुमार बि.क. पुरुष (माओवादी केन्द्र)

4 महिला मीना पुन महिला राष्ट्रिय जनमोर्चा
4 अन्य कृष्ण प्रसाद शर्मा अधिकारी पुरुष राष्ट्रिय जनमोर्चा

5 दलित मैकु लाल वाल्मीकी पुरुष नेपाली काँग्रेस
5 अल्पसङ्ख्यक वा अपांगता लुट बहादुर खत्री पुरुष नेपाली काँग्रेस
5 अन्य दुर्गा प्रसाद उपाध्याय पुरुष नेपाली काँग्रेस

5 दलित राम लखन चमार पुरुष (एमाले)
5 अन्य खिम लाल भट्टराई पुरुष (एमाले)

5 अल्पसङ्ख्यक वा अपांगता राज कुमार कुवर पुरुष (माओवादी केन्द्र)
5 अन्य चन्द्र बहादुर खड्का पुरुष (माओवादी केन्द्र)

5 अन्य रश्मीराज नेपाली पुरुष राष्ट्रिय जनमोर्चा

6 महिला सुर्यदेवी मल्ल महिला नेपाली काँग्रेस
6 दलित मित्र लाल सार्की पुरुष नेपाली काँग्रेस
6 अल्पसङ्ख्यक वा अपांगता गोपाल प्रसाद शर्मा पुरुष नेपाली काँग्रेस
6 अन्य विष्णु बहादुर शाही पुरुष नेपाली काँग्रेस

6 महिला नन्दा चपाई महिला (एमाले)
6 महिला कविता बोगटी महिला (एमाले)
6 दलित नरपति लुवार पुरुष (एमाले)
6 अन्य ठगेन्द्र प्रकाश पुरी पुरुष (एमाले)
6 अन्य भैरव सुन्दर श्रेष्‍ठ पुरुष (एमाले)

6 महिला यूटोल तामाङ महिला (माओवादी केन्द्र)
6 अल्पसङ्ख्यक वा अपांगता जीवन बुढा पुरुष (माओवादी केन्द्र)
6 अन्य काली बहादुर मल्‍ल पुरुष (माओवादी केन्द्र)

7 अल्पसङ्ख्यक वा अपांगता महेश कुमार महरा पुरुष (माओवादी केन्द्र)

7 दलित चक्र प्रसाद स्नेही पुरुष (एमाले)

7 दलित शेरी राम पार्की पुरुष नेपाली काँग्रेस
7 अल्पसङ्ख्यक वा अपांगत छत्र राज जोशी पुरुष नेपाली काँग्रेस

निर्वाचन परिणाम

‘आयोगले सातवटै प्रदेशको अन्तिम परिणाम प्राप्त गरेपछि आवश्यक तयारी पूरा गरी राष्ट्रिय सभा सदस्य निर्वाचनको अन्तिम मतपरिणाम यथाशीघ्र राष्ट्रपतिसमक्ष पेश गर्ने तयारी गरेको छ ।

प्रतिनिधिसभाको नतिजा फागुन पहिलो हप्ता आयोगले राष्ट्रियसभा सदस्यको निर्वाचनको मत परिणाम आए लगत्तै प्रतिनिधिसभा सदस्यको समानुपातिकको नतिजा दिने बताएको छ ।

आयोगले सुरुमा दलहरुले प्राप्त गरेको सिट संख्या, समावेशी समूहबाट हुने प्रतिनिधित्व, न्यूनतम मतसीमा दलहरुलाई पठाएर उम्मेदवार सिफारिस गर्न दलहरुलाई तीन दिनको समय दिएर पत्राचार गर्ने जनाएको छ ।

‘दलहरुले गरेको सिफारिस अनुसार समावेशी समूह मिले नमिलेको जाँच गरी नमिलेको भएमा मात्रै दलहरूलाई सच्याउन पुनः दुई दिनको समय दिइने व्यवस्था मिलाइएको छ’ प्रमुख आयुक्त यादवले भने ।

सबै प्रक्रिया पूरा गरी फागुनको पहिलो हप्ताभित्रै राष्ट्रपतिलाई नतिजा बुझाउने प्रमुख आयुक्त यादवले बताए ।