काठमाडौं,२० भदौ । २४ अर्बका दुईवटा वाईड बडी खरिदमा निगमको नियमावलीको ठाडो उल्लंघन गरेको र ६ अर्ब ५९ करोड रुपैया घोटाला गरि सञ्चालक समितिलाई समेत बदनाम गर्न खोजेको पाइएपछि निगमको सञ्चालक समितिले निगमका महाप्रबन्धक सुगतरत्न कंंशाकारका वित्तिय स्वार्थ केन्द्रित प्रस्तावहरु अस्वीकृत गर्न थालेको छ ।

निगमका एक सञ्चालकले आशा न्यूज डट कमलाई बताए अनुसार बाइड बडी खरिदका अनियमितता सार्वजनिक भएपछि महामप्रबन्धक कंशाकारले बाइड बडीका ४ वटा इञ्जिन विना प्रतिस्पर्धा रोल्स रोयस कम्पनीलाई १२ बर्षसम्म मासिक ६ लाख डलर(लगभग ६ करोड ९० लाख रुपैया)का दरले मर्मत संभार गर्न दिने प्रस्तावलाई अस्वीकृत गरेको छ । यसरी लगभग ९ अर्ब ९४ करोडको ठेक्का दिएर अग्रिम कमिशन खाने प्रस्तावलाई बोर्डले अनुचित र अनावश्यक भनि अस्वीकृत गरिदिएको छ । यो विषय बोर्डमा प्रस्तुत हुँदा सञ्चालक अच्यूत पहाडीले कडा आपत्ति जनाउनुभएको थियो ।

सञ्चालक पहाडीले डेढ अर्बमा नयाँ इञ्जिन आउने भएकोले प्रस्तावित ९ अर्ब ९३ करोडमा आधा दर्जन इन्जिन आउने भन्दै यस्ता कमिशन खाने प्रकृतिका प्रस्ताव बोकेर बोर्डमा नआउन महाप्रबन्धकलाई चेतावनी नै दिनुभएको थियो ।

आफ्ना निकटका केही सञ्चारकर्मीहरुलाई निगमले ६ वटा भाइकिंग ट्वीनओटर जहाज र दुईवटा एअरबसका न्यारोबडीका जहाज निकट भविष्यमा किन्ने र जहाजको संख्या ३० पुर्याउने प्रायोजित समाचार लेखाउन सफल भएपनि बोर्डले भने महाप्रबन्धक कशाकारको दुवै प्रस्तावलाई अस्वीकार गरेको छ ।

आन्तरिक उडानको लागि भाइकिंग आवश्यक भन्ने  प्रस्तावमा आन्तरिक उडान विभागको प्रस्ताव, इन्जिनियरिड. विभागको विमानको तुलनात्मक लाभहानी प्रतिवेदन, कमर्सियल र अपरेसन विभागको अध्ययन र योजना विभागको ब्यापारिक प्रतिवेदनको आधारमा मात्र नियमानुसार प्रस्ताव अगाडि बढाउन सकिने र त्यसरी प्रस्ताव आए पनि कुनै एककम्पनीको नाम किटान गरेर निगमको आर्थिक नियमावली र सार्वजनिक खरिद नियमवलीको उल्लंघन हुने गरि विमान किन्न नसकिने जवाफ पाएपछि महाप्रबन्धक कंशाकार कागती निचोरेको अनुहार लगाएर बोर्ड बैठकमा बस्नुभएको थियो ।

सञ्चालक समितिले एअरबसका न्यारो बडी थप्ने भन्ने प्रस्तावमा पनि अन्तराष्टिय बजारमा सामानको गुणस्तर र प्रतिस्पर्धालाई असर गरेर संस्था र राष्टलाई हानी नोक्सानी हुने गरि कुनै पनि प्रस्ताव ब्राण्ड किटान गरेर नल्याउन सचेत गराएको छ ।

हवाई उड्डयन व्यवसायीहरुका अनुसार महाप्रबन्धक सुगतरत्न कंशाकार आफू निगमको कार्यकारी अध्यक्ष भएको बेलामा तात्कालीन मन्त्री शरत्सिंह भण्डारीको आदेशमा उहाँले नै भाईकिंगको स्थानीय एजेन्सी तनु जोशीलाई मिलाईदिनुभएको थियो ।

तर सञ्चालकहरुले आन्तरिक उडानमा जहाज किन्नुपर्ने भएका सर्ट टेक अफ एण्ड लेण्डिड.(स्टोल) ट्वीन ओटर िवमान किन्ने ढंगले तयारी गर्न र त्यसपूर्व निगमसंग भएका ४ वटा वाई १२ र दुई एम ए ६० बिमान पूर्ण क्षमतामा चलाउन पनि निर्देशन दिएको छ ।

निगमको ऐन कानून, अभ्यास,परम्परा उल्लंघन गर्दै आवरणमा ठूला राजनीतिक दलका ठूला नेताहरुसंग सम्पर्क भएको देखाएर वा हौवा फिजाएर कानून मिचेर काम गर्ने महाप्रबन्धकले गरेको उपेक्षाप्रति पनि बोर्ड भयानक आक्रोशित बनेको छ।

महाप्रबन्धक कंशाकारले निर्णय आपूmले गरेर बोर्डलाई अनुमोदन गराउने रबर स्ट्याम्पको रुपमा विकास गर्न खोज्दै हुनुहुन्छ । निगमको नियमावलीमा महाप्रबन्धको तजवीजले तेस्रो तहसम्मका कर्मचारी भर्ना गर्न पाउने अधिकार भएपनि उहाँले नायब महाप्रबन्धक नै भर्ना गरिदिनुभयो । आन्तरिक उडान व्यवस्थापन गर्न भनेर झण्डै तीनमहिना अगाडि निगममा ल्याइनुभएका राजु केसीको कार्यसम्पादनको कुनै असर नदेखिएकोमा पनिे निगमको बोर्डले असन्तुष्टी जनाएको छ । महाप्रबन्धक कंशाकारले विदेशी क्याप्टेन गेभलाई मासिक २७ हजार डलर तिर्ने गरि गरेको करार सञ्चालक समितिले रद्द नै गर्न निर्देशन दिएको थियो ।

मन्त्रालयले बनाएको छानवीन कमिटिको प्रतिवेदन आउने वित्तिकै बर्खास्त हुने अवस्थामा पुग्नुभएका निगमका महाप्रबन्धक सुगतरत्न कंशाकार अझै बालुवाटार, खुमलटार र बुढानीलकण्ठ सबैलाई भटी चढाएकोले कसैले केही लछारपाटो लाउन नसक्ने गुड्डी हाँक्दै हिड्नुभएको छ ।

सञ्चालक समितिले कोरिया र जापानको लागि जीएसए नियुक्ति गर्दा दुईपटकसम्म खुला प्रतिस्पर्धाको विज्ञापन गरी त्यसमा भरपर्दा एजेन्सी नआएमा सीधै चयन गर्ने प्रकृयामा जान निर्देशन दिदादिंदै एकपटक मात्र विज्ञापन गरेर उपयुक्त कम्पनीको सहभागिता नभएकोले सीधै नेगोसियसनबाट चयन गर्ने प्रस्ताव अबको सञ्चालक समितिको बैठकमा लादै हुनुहुन्छ । उहाँले कोरियामा प्यासेफिक एजेन्सीलाई दिन खोज्नुभएको छ । जापानमा पनि त्यही अवस्था छ । दुवै स्थानमा डेढ डेढ करोड खाएर दिन लागिएको गाँईगुँई हल्ला निगमको केन्द्रीय कार्यलयमा चल्न थालेको छ ।

आफ्नो पदीय भविष्यसंग जोगिएकोले निगमका महाप्रबन्धक कंशाकार मन्त्रालयबाट गठित समितिलाई पनि प्रभावित पार्ने तयारीमा हुनुहुन्छ । सचिव देवकोटा जहाज खरिदको प्राविधिक विषयमा सञ्चालक समितिका सदस्य अच्यूत पहाडीको जानकारी राम्रो भएकोले उहाँलाई राख्ने तयारीमा हुनुहुन्थ्यो ।तर पछि उहाँलाई हटाइयो । जहाज खरिदको निर्णय गरेपछि सञ्चालक समितिमा लगिनुभएका सहसचिव सुरेश आचार्यलाई पनि समितिमा राखेर झिकियो र अहिले फेरि बुद्धिराम लामिछानेलाई समितिमा लगिएको छ ।

महाप्रबन्धक कंशाकारले जहाज खरिदको निर्णय भएपछि सञ्चालक समितिका सदस्य बुद्धिराम लामिछानेलाई २० लाख,मुक्तिराम पाण्डलाई २५ लाख र तात्कालिन सचिव शंकरप्रसाद अधिकारीलाई ५०लाख रुपैया दिएको बताउनुभएको थियो । उहाँले निगमका जहाजको मर्मत सभारको काम पाएको एसटी एरोस्पेसका स्थानीय प्रतिनिधि विजयकृष्ण श्रेष्ठमार्फत यो रकम पुर्याउनुभएको थियो । पहिले नै सीता खाईसकेको हुनाले छानवीन समितिमा बसेर आफ्नो गीता गाउन लगाउन उहाँ भरमग्दूर प्रयास गरिरहनुभएको छ ।

आफ्ना केही हुनमानहरुलाई लगाएर निगमको इतिहासमा बाइड बडी ल्याउने साहसिक काम गरेको हल्ला फिजाउदै हिड्नु हुने महाप्रबन्धक कंशाकारलाई चुनौति दिदै सञ्चालक समितिकै सदस्य अच्यूत पहाडीले भन्नुभयो,हामी सञ्चालक हुनुपूर्व नै टेण्डर गरि भ्याइएको यो प्रक्रियाको खराबी आफूलाई अहिले जानकारी आएको बताउदै  सरकार जमानी बसेर सरकारी संस्थाबाट ऋण लिएपछि बजारबाट जहाज जस्ले पनि खरिद गर्न सक्छ, दुईवटा हैन २०० वटा पनि ल्याउन सकिन्छ । मूल प्रश्न भएका र ल्याएका जहाजहरु राम्रोसंग चलेका छन कि छैनन भन्ने हो । त्यो मामिलामा वर्तमान व्यवस्थापनको कुशलता शुन्य देखिएको छ । २ बर्ष अगाडि नयाँ जहाज ल्याउने प्रक्रिया थाल्ने तर गन्तव्य एउटा पनि थप्न नसक्ने हुन्छ ? भएभरका जहाज एअरपोर्टमा थन्क्याएर फूर्ति लाउनुको कुनै तुक नभएको उहाँले दावी गर्नुभयो ।
हाल बीबी एअरवेजका सल्लाकार रहनुभएका पहाडीले आफूलाई एअरबस ३३०- २०० सेरिजको वाइड बडीका जहाजहरु ७५ मिलियन डलरमा दिने व्यक्तिहरु आएको हुनाले हाल खरिद भएका जहाजको मूल्यमा पनि ठूूलो घोटाला भएको बताउनुभयो । निगमले आफूले खरिद गरेका दुवै वाइड बडीका जहाजलाई प्रतिजहाज १०८ . २ मिलियन डलर तिरेको छ ।