सिउल(दक्षिण कोरिया), १४ बैशाख(बीबीसी) । उत्तर र दक्षिण कोरियाली नेताहरूले दुई देशबीचको ऐतिहासिक शिखर बैठक अन्तर्गत पहिलो चरणको वार्ता सम्पन्न गरेका छन्।
दुई देशको गैरसैनिक क्षेत्रमा दक्षिण कोरियाली राष्ट्रपति मून जे-इन र उत्तर कोरियाली नेता किम जङ-अनबीच वार्ता भएको हो।
दिउँसोको खाना खाएपछि दुई नेताबीच फेरि भेटवार्ता हुनेछ।
शिखर बैठकअघि त्यसबाट व्यापक अपेक्षाहरू गरिएका थिए र बैठकको शुरूमा बोल्दै दक्षिण कोरियाली राष्ट्रपति मूनले एउटा दह्रो सहमतिको अपेक्षा गरेको बताए।
साहस
उनले उत्तर कोरियाली नेता किमले देखाएको साहसको प्रशंसा पनि गरे।
सन् १९५३ मा कोरियाली युद्ध सकिएपछि पहिलो उत्तर कोरियाली नेताका रूपमा किमले स्थानीय समय अनुसार साढे ९ बजेतिर दक्षिण कोरियाली भूमिमा पाइला टेकेका थिए।
उनले दुई देशबीचको शिखर बैठकलाई एउटा नयाँ शुरूवातको संज्ञा दिए।
दक्षिण कोरियाली भूमिमा पाइला टेकेपछि त्यहाँको ‘पीस हाउस’को आगन्तुक पुस्तिकामा उनले लेखे- “शान्ति युगको प्रारम्भ विन्दुमा एउटा नयाँ इतिहास शुरू भएको छ।”
दुई नेताबीचको वार्ता कोरियाली प्रायद्वीपमा पारमाणविक अस्त्रको भविष्य र दुई कोरियाबीचको युद्ध अन्त्य भएको औपचारिक घोषणामा केन्द्रित हुने अपेक्षा गरिएको छ।
विभाजित
तर किमका पछिल्ला अनपेक्षित कदमहरूलाई लिएर विश्लेषकहरू विभाजित छन्।
कतिपय विश्लेषकले उनको नियतमाथि प्रश्न गरिरहेका छन्।
दुई कोरियाली नेताबीचको वार्तालाई किम र अमेरिकी राष्ट्रपति डोनल्ड ट्रम्पबीच जुन महिनाको शुरूतिर गरिने प्रस्तावित शिखर बैठकको आधारका रूपमा पनि हेरिँदैछ।
अनपेक्षित कदमका रूपमा हेरिएको उक्त शिखर बैठक भए बहालवाला अमेरिकी राष्ट्रपतिले उत्तर कोरियाली नेतालाई भेटेको पहिलो घटना हुनेछ।
गैरसैनिक क्षेत्रमा शिखर वार्ता
एक दशकभन्दा बढी समयपछि उत्तर र दक्षिण कोरियाली नेताहरूले दुई देशबीचको पहिलो शिखर बैठक शुरू गरेका छन्।
सन् १९५३ मा दुई कोरियाबीचको युद्ध अन्त्य भएयता दक्षिण कोरियाली भूमिमा पाइला टेक्ने किम जङ-अन पहिलो उत्तर कोरियाली नेता बनेका छन्।
दुवै नेताहरूलाई एउटा परम्परागत कोरियाली सम्मान गारद दिइएको थियो र दुई देशको राष्ट्रियगान बजाइएको थियो।
दक्षिण कोरियाली राष्ट्रपति मून जे-इनले दुई देशबीच शिखर बैठक शुरू हुनुअघि नाकामा स्थानीय समय अनुसार बिहान साढे ९ बजे किमलाई स्वागत गरेका थिए।
पाइला
सांकेतिक कदमहरूले भरिपूर्ण एउटा क्षण थियो जब किम र मूनले दुवै देशको गैरसैनिक क्षेत्रमा हात मिलाए।
दक्षिण कोरियाली राष्ट्रपति मूनले पनि उत्तर कोरियाली भूमिमा पाइला टेके, जुन अपेक्षा नगरिएको एउटा क्षण थियो।
समाचार संस्था एएफपीका अनुसार मूनले किमलाई भने, “तपाईँलाई भेट्न पाउँदा म खुशी छु।”
दुई नेताहरूले गैरसैनिक क्षेत्रमा औपचारिक वार्ता शुरू गर्दैछन्।
बैठक स्थलबाहिर कुरा गर्दै किमले खुलेर कुराकानी हुने आफ्नो आशा रहेको बताए।
उनीहरूबीचको ऐतिहासिक वार्ता पारमाणविक कार्यक्रम परित्याग गर्ने उत्तर कोरियाको पछिल्लो चाहनामा केन्द्रित हुनेछ।
