काठमाडौं, ९ चैत्र । गत सप्ताहान्तमा प्रकाशित वर्ल्ड ह्यापिनेस रिपोर्टले नेपाललाई दक्षिण एशियाली देशहरूमा सबभन्दा धेरै खुसी भएको देखाएपछि त्यसबारे सामाजिक सञ्जालमा निकै चर्चा भएको छ।
के नेपालीहरू साँच्चिकै त्यति धेरै खुसी छन् त भन्ने आशयका टिप्पणीहरू प्रशस्तै गरिएको छ।
उक्त रिपोर्टले विश्वका १४६ देशहरूको तुलना गरेर एउटा सूची प्रकाशित गरेको छ जसमा नेपाल ८४औँ स्थानमा छ।
संसारभरिको औसतका आधारमा नेपाल खासै खुसी मुलुक भएको सङ्केत त्यसले गर्दैन। यद्यपि दक्षिण एशिया र छरछिमेकमा भने नेपाल सबैभन्दा अगाडि छ।
बाङ्ग्लादेश ९४औँ स्थानमा छ भने पाकिस्तान १२१औँ स्थानमा छ। त्यसैगरी श्रीलङ्का १२७औँ स्थानमा छ भने निकट छिमेकी भारत १३६औँ स्थानमा छ।
दक्षिण एशियाली देशमध्ये अफगानिस्तान सबैभन्दा पुछारमा १४६औँ स्थानमा छ।
भुटान र माल्दिभ्स उक्त सूचीमा समाविष्ट छैनन्। उत्तरी छिमेकी चीन चाहिँ ७२औँ स्थानमा छ।
संसारमै सबभन्दा खुसी मुलुकमा फिनल्यान्ड लगातार पहिलो स्थानमा रहँदै आएको छ। शीर्ष १० मुलुकमा अधिकांश उत्तरी युरोपको वर्चस्व छ।
रिपोर्टप्रति व्यङ्ग्य
रिपोर्ट प्रकाशित भएलगत्तै सामाजिक सञ्जाल खासगरी ट्विटरमा कतिपय मानिसहरूले त्यसबारे आश्चर्य र व्यङ्ग्यमिश्रित टिप्पणी गरेका छन्।
केशव शर्माले दक्षिण एशियाली देशहरूमा नेपाल सबैभन्दा खुसी भन्ने समाचारले नै खुसी बनाएको भनेर लेख्नुभएको छ।
कुन हो खुशी देश ? कुन फित्ताले नापिन्छ मान्छेको खुशी ?
सूचकांकमा देखिने खुशी मस्तिष्कको अचेतना सिवाय क्यै होइन। नाप्ने नै हो भने कथित खुशी मान्छेहरु सबैभन्दा ज्यादा कि पागलखानामा भेटिन्छन् कि त भट्टिमा !— Ravi Mishra (@rabimishra) March 20, 2022
अनि कार्टूनिस्ट रवि मिश्रले चाहिँ कुन देश कति खुसी अनि कुन मानिस कति खुसी भनेर कुन फित्ताले नापिन्छ भन्ने प्रश्न गर्नुभएको छ।
सरोज सुवेदीले दक्षिण एशियाभरि नेपाल सबभन्दा खुसी भए अरूको हालत के होला भनेर कटाक्ष गर्नुभएको छ ।
नागरिक समाजका अगुवा तथा पूर्वमन्त्री देवेन्द्रराज पाण्डेले कुनै टिप्पणी नगरी केवल आफ्नो हँसिलो तस्बिर राख्नुभएको छ।
Nepal is the happiest country in South Asia!!!👏👏👏👏 pic.twitter.com/yVIifZKBUS
— Devendra Raj Panday (@DRP39) March 19, 2022
“यस्ता विषय मलाई खासै रुचिकर लाग्दैन। विभिन्न अन्तर्राष्ट्रिय संस्थाहरूले काम देखाउनका निम्ति पनि यस्ता विभिन्न सूचकाङ्क निकाल्छन्”, उहाँले भन्नुभयो।
खुसीलाई राष्ट्रिय नीति मै राखेको भुटान समाविष्ट नभएका कारण पनि दक्षिण एशियामा नेपाल अगाडि देखा परेको हुनसक्ने उहाँको धारणा छ।
स्वस्थानीव्रत बसेका भक्तजनहरू
के नेपाली साँच्चै खुसी छन् ?
त्रिभुवन विश्वविद्यालयकी उपप्राध्यापक समाजशास्त्री नीति अर्याल खनाल उक्त रिपोर्ट यथार्थपरक नभएको विश्लेषण गर्नुहुन्छ।
उहाँले ट्विटरमा पनि त्यसप्रति आश्चर्य प्रकट गर्नुभएको छ ।
“दक्षिण एशियाभरि नै नेपाल सबभन्दा खुसी भन्ने कुरा अलि आश्चर्य लाग्ने खालकै छ। समाजशास्त्रीको रूपमा मात्र होइन आममानिसलाई पनि आश्चर्य लाग्छ। नत्र त सन् २०१५ मा हामीले भोगेको भूकम्प अनि सन् २०२० देखिको कोभिड महामारीको चपेटामा रहेका बेला हामीलाई त्यस्तो अनुभव त भएको पाइँदैन”, उहाँले बीबीसीलाई भन्नुभयो।
नेपाली महिला
तर उहाँले नेपालमा राज्यले अत्यन्त न्यूनतम सेवासुविधा पनि उपलब्ध गराउन नसकिरहेको परिस्थितिमा सामान्यभन्दा सामान्य विषयले खुसी गराउन सक्ने सम्भावना भने रहेको बताइन्।
“हुन त हामीलाई खुसी हुन ठूलो कुरै चाहिँदैन। बिहान उठ्नेबित्तिकै धारामा पानी आयो भने पनि हामी खुसी हुन्छौँ “, उनले थपिन्।
विश्वमै वा यो क्षेत्रमै नेपाल निकै खुसी हो भन्ने अवस्था चाहिँ यसले नदर्शाउने उहाँले बताउनुभयो।
“नत्र कसरी नेपाल विश्वमै धेरै आत्महत्या हुने देशहरूमध्ये पर्थ्यो र?”
लैङ्गिक हिंसाको क्षेत्रमा समेत जानकार नीति अर्याल खनालले नेपाली समाज महिला हिंसाका विषयमा अझै अनुदार हुँदै गएको भान भइरहेको भन्दै कतै यो समाज पुरुषहरूका निम्ति खुसीपूर्ण तर महिलाका निम्ति झन् दुष्कर हुन त लागेको होइन भन्ने प्रश्न गर्नुभयो।
के हो खुसी नाप्ने तरिका ?
खुसी मापन गर्ने भनिएको वर्ल्ड ह्यापिनेस रिपोर्ट ग्यालप वर्ल्ड पोल डेटाको सहयोगमा दीगो विकाससम्बन्धी संयुक्त राष्ट्रसङ्घको एक अभियानले प्रकाशित गर्ने गर्छ।
उक्त रिपोर्टका अनुसार उसले हरेक देशका निश्चित सङ्ख्याका मानिसहरूसँग कुराकानी गरेको आधारमा आफ्ना निष्कर्ष निकाल्ने गर्छ।
खुसीका लागि उसले औसत जीवन समीक्षाबारे मानिसहरूको अनुभूति बुझ्ने बताइएको छ।
त्यस्ता अनुभूति समाजमा जीवन जीउने स्वतन्त्रता, स्वस्थ्य जीवन, सामाजिक सहयोग, एकअर्कालाई सहयोग गर्ने भावना, आर्थिक अवस्था अनि भ्रष्टाचारबारे विद्यमान आम सोचजस्ता विषय पर्ने जनाइएको छ।
राष्ट्रिय जनगणना २०७८ को प्रारम्भिक तथ्याङ्क
- कुल जनसङ्ख्या: २ करोड ९१ लाख+
- महिला: १ करोड ४९ लाख+
- पुरुष : १ करोड ४२.९ लाख+
- जनसङ्ख्या वृद्धिदर : ०.९३%
- विदेशमा रहेका नेपाली : २१ लाख ६९ हजार+(स्रोतः CBS)
(बीबीसीबाट)